stawa o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym z dnia 31 stycznia 2019 r. (Dz. U.z 2019 r.poz.303) przez Sejm została uchwalona 31 stycznia br, następnie 1 lutego bez poprawek przyjęta przez Senat. Program inaczej nazywany „matczyna emerytura” rozpoczął swoją egzystencję w środowisku świadczeń wypłacanych przez rząd od 1 marca 2019 roku.
Ustawa o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, ma na celu uhonorowanie i docenienie okresu wychowywania dzieci. Podstawowym celem regulacji jest zapewnienie środków utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub go nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci w rodzinach wielodzietnych. Założeniem ustawy było podkreślenie ważnej z punktu widzenia rozwoju kraju funkcji społecznej, pełnionej przez rodziców, w większości kobiet, związaną z wychowaniem dzieci.
Jak podkreśla Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w uzasadnieniu do projektu ustawy, ustawa jest realizacją zapowiedzi Premiera Mateusza Morawieckiego w części dotyczącej uhonorowania osób, które wychowały co najmniej czworo dzieci i z tytułu długoletniego zajmowania się potomstwem nie wypracowały emerytury w wysokości odpowiadającej co najmniej kwocie najniższej emerytury. Regulacja ta docenia trud wychowawczy rodziców w rodzinach wielodzietnych, przewidując zapewnienie określonych środków, po osiągnięciu odpowiedniego wieku. Proponuje się przyznanie świadczeń osobom, które urodziły i wychowały bądź wychowały co najmniej czworo dzieci i nie nabyły prawa do emerytury lub też ich emerytura wypłacana przez organ rentowy jest niższa od najniższej emerytury.
Świadczenie uzupełniające Mama 4+ , może być przyznane matce, która urodziła i wychowała lub wychowała co najmniej czworo dzieci, ale również z tego świadczenia może skorzystać ojciec, który wychował co najmniej czworo dzieci, w przypadku śmierci matki dzieci albo porzucenia dzieci przez matkę lub w przypadku długotrwałego zaprzestania wychowywania dzieci przez matkę. O świadczenia mogą się też ubiegać kobiety, które wychowały dzieci współmałżonka, dzieci przysposobione lub wychowywane w ramach rodziny zastępczej z wyjątkiem rodziny zawodowej. Wiek jaki trzeba osiągnąć aby świadczenie mogło zostać przyznane to dla kobiety 60 lat, dla mężczyzny 65 lat i tylko w przypadku kiedy nie posiada się dochodu zapewniającego niezbędne środki do utrzymania. Niezbędne środki do utrzymania to kwota, wynosząca nie więcej niż najniższa gwarantowana emerytura, od 1 marca to 1100 zł brutto i taka jest kwota świadczenia na dzisiejszy dzień. Jeśli ktoś ma dochody niższe, – dostanie wyrównanie do 1100 zł. Matka lub ojciec muszą mieć miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w trakcie jego pobierania. Jednakże ze świadczenia mogą skorzystać również cudzoziemcy legalnie przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którzy spełniają wszystkie ustawowe warunku.
Aby wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych bądź do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, tylko te dwie instytucje są władne do wydania decyzji o przyznaniu świadczenia, należy złożyć wniosek który zawiera dane osoby ubiegającej się o świadczeni, żądanie wnioskodawcy i formę wypłaty świadczenia. Do wniosku należy dołączyć akty urodzenia dzieci lub orzeczenia sądu o powierzeniu sprawowania pieczy zastępczej nad dzieckiem, informację o numerach PESEL dzieci oraz oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej i materialnej oraz innych okolicznościach, w tym miejscu należy nadmienić że za składanie fałszywego oświadczenia grozi odpowiedzialność karna.
Przyznanie prawa do świadczenia lub odmowa przyznania prawa do świadczenia następuje w drodze decyzji. Od decyzji przyznającej prawo do świadczenia oraz od decyzji odmawiającej przyznania prawa do świadczenia stronie przysługuje prawo do wniesienia do organu, który wydał decyzję, wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Organ może odmówić przyznania świadczenie w przypadku :
- pozbawienie władzy rodzicielskiej przez sąd
- ograniczenie władzy rodzicielskiej
- umieszczenie dziecka lub dzieci w pieczy zastępczej
- długotrwałego zaprzestania wychowywania dzieci
Świadczenie nie przysługuje osobie która :
- jest tymczasowo aresztowanie lub pozbawienie wolności
- ma ustalone prawo do emerytury lub renty w wysokości co najmniej najniższej emerytury
Osoba, której przyznano prawo do świadczenia, jest obowiązana do informowania organu rentowego o wszelkich zmianach mających wpływ na prawo do świadczenia lub wysokość wypłacanego świadczenia i przedkładania żądanych środków dowodowych.
Świadczenie finansowane ze środków budżetu państwa są pewnego rodzaju podziękowaniem i zabezpieczeniem za trud w wychowaniu dzieci w rodzinach wielodzietnych gdzie często kobieta, matka zrezygnowała z kariery zawodowej na rzecz wychowania dzieci.